Zo maak je werk van inclusief ondernemen

Inclusief ondernemen is een bewuste keuze. Je gaat op zoek naar hoe je verschillen bewust kan inzetten, door het beste in jou werknemers aan te spreken en door respect te tonen voor ieders eigenheid. Hoe je dat kan aanpakken lees je in deze tips.

Zet het op de agenda 

Bepaal waarom inclusief ondernemen een belangrijk thema is voor jouw onderneming. Hoe kan diversiteit en inclusie helpen om je strategische doelen te realiseren en de uitdagingen van je onderneming het hoofd te bieden?  

Je kiest voor inclusie omdat: 

  • het je maatschappelijke verantwoordelijkheid is 
  • je de besluitvorming in je onderneming wil verbeteren 
  • je meer wil innoveren 
  • je het bedrijfsimago wil versterken 
  • je nieuw talent wil aantrekken 
  • je wil inzetten op retentie van je werknemers 
  • je het engagement van je werknemers wil versterken 
  • je een groter samenhorigheidsgevoel wil 
  • je het vertrouwen van werknemers, klanten, cliënten … wil vergroten 
  • je de productiviteit wil verhogen 
  • je de meerwaarde voor de klant een boost wil geven.

Doe samen met je management, leidinggevenden en werknemers een SWOT-analyse. Waarom wil je inclusief ondernemen? Welke factoren stimuleren die verandering? En welke factoren werken tegen of kunnen bedreigingen zijn? Wat doen we al goed, waar zijn we sterk in? Wat kan beter? Welke interne zwaktes houden inclusief ondernemen tegen?

Doe de inclusiescan

Met deze inclusiescan van VERSO ga je na of je organisatie op alle terreinen van je beleid inclusief is. Voelen medewerkers zich goed in je organisatie, ongeacht hun origine, religie, gender, mogelijke handicap of seksuele voorkeur? Met de inclusiescan krijg je stellingen voorgelegd per HR-domein. Je antwoorden leiden tot een rapport met sterktes en werkpunten. Daaraan worden automatisch tips gekoppeld.

Wees je bewust van je eigen bril

Wees je bewust van je eigen referentiekader. Ga op zoek naar je eigen blinde vlekken en stimuleer anderen om dit ook te doen. Wat is jouw achtergrond en hoe kijk je zelf naar diversiteit? Misschien doe je, als werkgever of leidinggevende, ook wel (onbewust) dingen die niet stroken met je eigen visie of beleid of die van de onderneming. Een opleiding over onbewuste vooroordelen (unconscious bias) kan helpen.

Vreemde vragen

Op de website Vreemde vragen vind je antwoorden op:

  • Hoe trek je divers talent aan?
  • Hoe communiceer je met anderstaligen op de werkvloer?
  • Hoe ga je om met culturele diversiteit?

Werk aan draagvlak 

Het is niet omdat jij weet wat inclusie voor jouw onderneming betekent, dat alle leidinggevenden en medewerkers op de hoogte zijn. Ga in dialoog met hen. Betrek HR, leidinggevenden en werknemers of hun vertegenwoordiging in het concretiseren van diversiteits- en inclusiedoelen, de middelen die nodig zijn om de doelen te realiseren en de wijze waarop de voortgang kan opgevolgd worden.

Dertig sectorfondsen sloegen de handen in elkaar om jou als werkgever te ondersteunen in de transitie naar inclusief ondernemen. Enerzijds kan dit via opleiding over bv. omgaan met anderstaligen, inclusief rekruteren of voorkomen van discriminatie op de werkvloer. Anderzijds bestaat er een aanbod rond begeleiding op organisatieniveau. Je sectorfonds helpt je graag verder.

Voer de nodige veranderingen door 

Denk hiervoor na over de cultuur binnen jeorganisatie, maar ook over de structuur en praktijken. Door een overzicht te hebben op de gang van zaken, ontdek je misschien de kapstokken om je beleid rond inclusiviteit aan op te hangen.

Gebruik eDiv

Maak gebruik van eDiv, een gratis online tool om Belgische ondernemingen en overheden te helpen een inclusieve en diverse werkomgeving op te zetten, te ontwikkelen en te monitoren. Veel bedrijven doen dat al, aarzel dus niet en test het uit!

Bekijk de HR-aanpak

HR heeft een belangrijke rol. Evolueren naar een meer inclusieve onderneming vraagt om een passend HR-beleid, met bijhorende diversiteits- en inclusiepraktijken.  

Bedenk welke praktijken nodig zijn:

  • om de gewenste diverse in- en doorstroom te bevorderen 
  • om misverstanden of conflicten te voorkomen of te beperken 
  • om subtiele en alledaagse vormen van discriminatie aan te pakken 
  • om de inclusie van medewerkers te bevorderen.

We geven enkele voorbeelden: 

  • Kijk naar de vacatures en de taal die je daar gebruikt: is dat inclusief geformuleerd?  
  • Kan je aangepast werk aanbieden aan oudere werknemers als blijkt dat ze bepaalde taken niet meer kunnen uitvoeren?  
  • Heeft iedereen mogelijkheden om competenties verder te ontwikkelen?  
  • Ga je na hoe medewerkers en kandidaten vacatures beleven?  

Gebruik de praktijkgids

De praktijkgids Diversiteit en gelijke behandeling bij personeelswerving bevorderen, van de Nationale Arbeidsraad, helpt sectoren en ondernemingen om het aanwervingsbeleid in lijn te brengen met de antidiscriminatiewetgeving en om objectieve aanwervingspraktijken in te voeren.

Fiche armoedebewust HR-beleid

6 op 10 ondernemingen heeft werknemers met financiële problemen. Helaas hebben zij vaak geen inzicht in de armoedeproblematiek. Ondernemingen vangen de eerste signalen niet op of hebben niet de juiste tools om werknemers te ondersteunen. Met veel verloop en hogere rekruteringskosten tot gevolg. In deze fiche lees je hoe je een armoedebewust HR-beleid kan vormgeven.

Waak over de samenhang van de acties 

Zorg dat er een interne fit is en interne praktijken dus bij elkaar aansluiten en elkaar versterken. Als je een employer brand ontwikkelt die inclusie en diversiteit uitstraalt, dan gaat dit bv. samen met een selectieproces zonder drempels.

Goed werk kent geen leeftijd, mensen wel

Je onderneming toegankelijk maken voor elk talent en dit talent ook aan boord houden, is belangrijker dan ooit. Toch ervaren heel wat werkzoekende 50-plussers tal van drempels bij het vinden van een nieuwe job. In de fiche goed werk heeft geen leeftijd, mensen wel vind je tips voor aanwerving en duurzame loopbanen.

Wees alert voor ongewenst gedrag 

Vaak worden er grappen gemaakt die goedbedoeld zijn en om de sfeer erin te houden. Net zoals bij de grens tussen plagen en pesten, kan ook een onbewuste uitspraak kwetsend overkomen. Houd als werkgever zelf je ogen hiervoor open en spreek elkaar hier tijdig en open over aan. Sensibiliseer je leidinggevenden en werknemers.  

Non-discriminatiecode

De intersectorale handleiding non-discriminatiecode helpt je op weg en begeleid je bij het ontwikkelen van een non-discriminatiecode. Zo maak je een code op maat van jouw onderneming. Een code kan de start zijn van een inclusief ondernemingsbeleid.

Werk met ambassadeurs 

Engageer ambassadeurs in jouw onderneming die de visie op inclusie mee verspreiden. Zet inclusie op de agenda van het sociaal overleg. Spreek erover in je netwerk, raad van bestuur, adviesraad ...  

Ondersteun de leidinggevenden 

Inclusief ondernemen krijgt handen en voeten door de praktijken van je leidinggevenden. Motiveer je leidinggevenden, zorg voor voldoende opleiding en coaching en geef hen tijd en ruimte je inclusief beleid vorm te geven.  

Hou vol

Werken aan een inclusieve organisatie vraagt tijd en langdurige inzet.

Meer inspiratie

Meer inspiratie over diversiteit en goed ondernemerschap vind je op de website van MVO Vlaanderen.

Waarom werk maken van een inclusieve werkvloer?

Je onderneming toegankelijk maken voor alle talenten én een diverse groep medewerkers aan boord houden, is belangrijker dan ooit. Inclusief ondernemen is een win-win voor je onderneming, medewerkers en samenleving:

  • Je opent de deur voor een veel grotere groep potentiële medewerkers op een krappe arbeidsmarkt. 
  • Je benut optimaal het aanwezige talent op de werkvloer. 
  • Je brengt meer diverse kennis en perspectieven aan tafel en komt tot betere oplossingen en ideeën en meer innovatie.
  • Je draagt bij tot welzijn en welbevinden van alle medewerkers.  

Meer informatie vind je in het rapport 'Inclusief werkgeverschap in tijden van arbeidsmarktkrapte: wat helpt?' van de SERV|Stichting innovatie & Arbeid.