Hoe het risico op burn-out in kaart brengen met de Burn-out Assessment Tool?

Met de Burn-out Assessment Tool (BAT) kan je de risico’s op burn-out in je organisatie in kaart brengen. Je kan de BAT gebruiken ter preventie van burn-out en als basis om een beleid uit te rollen of het huidige te versterken.

De verkorte versie van de BAT telt twaalf vragen. Die gebruik je vooral om je organisatie te benchmarken ten opzichte van je sector of Vlaanderen. Je kunt benchmarken tot op het niveau van de kernsymptomen. Wil je echter screenen (op zoek gaan naar werknemers die mogelijk burn-out symptomen hebben) dan kan dit enkel op niveau van de totaalscore of door de uitgebreide vragenlijst te gebruiken.

Het gebruik van de BAT binnen een onderneming gaat samen met een goede voorbereiding en een plan van aanpak.

Tips voor gebruik van de BAT in je onderneming

In kader van werkbaar werk Gebruik de BAT in het kader van je beleid rond werkbaar werk. De tool op zichzelf gebruiken heeft weinig zin. Een vragenlijst gebruiken in een onderneming schept immers ook verwachtingen bij de werknemers. Je kan ook van de BAT gebruikmaken tijdens de verplichte risicoanalyse psychosociale aspecten.    

Welzijnsbevraging Burn-out heeft vaak een negatieve connotatie Spreek daarom van een mentaal belevingsonderzoek of welzijnsbevraging. Er wordt immers gepeild naar hoe werknemers hun job ervaren.

Waarom Kondig tijdig aan wanneer je de BAT gaat gebruiken. Leg uit waarom je de BAT wil gebruiken. Waarom is deze relevant om in te vullen? Wat gebeurt er met de resultaten? Hoe wordt er gezorgd voor anonimiteit? Wat wil je ermee bereiken? Hoe loopt het proces en wat is de timing? Zo motiveer je werknemers om de vragenlijst in te vullen.

Ondersteuning Schakel je externe preventiedienst in om je te ondersteunen. Zij hebben ervaring in het afnemen en verwerken van vragenlijsten en kunnen hier ook een ondersteunende dienstverlening aan koppelen. Bekijk wat hun aanbod is voor de hele organisatie en voor de individuele werknemers.

Overleg Zet de BAT op de agenda van het (sociaal) overleg. Betrek leidinggevenden en werknemers (of hun vertegenwoordiging) bij de voorbereiding. Dat komt de respons zeker ten goede. Maar betrek hen ook bij het uitwerken van actieplannen.

Anoniem Zorg ervoor dat je werknemers de vragenlijst anoniem kunnen invullen. Koppel terug op het niveau van afdelingen als die groter zijn dan tien werknemers. In kleinere afdelingen kan je de anonimiteit niet garanderen. Ook voor de totale onderneming moeten voldoende mensen deelnemen om valide uitspraken te kunnen doen en de anonimiteit te garanderen.

Invullen en verwerken Zorg ervoor dat werknemers de vragenlijst maar één keer kunnen invullen. Twaalf vragen op papier kan iedereen makkelijk en vlot invullen maar het vergt wel meer werk om de resultaten te verwerken. Zet je de vragenlijst in een online tool (of in eigen software) dan kan je werknemers uitnodigen om de vragenlijst in te vullen. Belangrijk is dat ze de vragenlijst maar één keer kunnen invullen.

Kort vs. lang Maak de afweging of je de korte dan wel de langere versie wil gebruiken. De korte versie van twaalf vragen is zeker voor uitspraken op ondernemingsniveau bruikbaar. Het grote voordeel is dat het een korte vragenlijst is, wat de respons zeker ten goede komt. Een langere vragenlijst heeft vaak tot gevolg dat een aantal werknemers afhaken. Lees de handleiding wanneer je met de vragenlijst aan de slag gaat.

De vragenlijst

Om op ondernemingsniveau een zicht te krijgen op mogelijke risico’s op burn-out volstaat het om de twaalf onderstaande vragen uit de BAT aan je werknemers voor te leggen.

De volgende uitspraken hebben betrekking op hoe je je werk beleeft en hoe je je daarbij voelt. Geef aan hoe vaak iedere uitspraak op jou van toepassing is door steeds het best passende antwoord aan te kruisen. De vragenlijst invullen duurt 5 minuten.

Uitputting

Nooit

Zelden

Soms

Vaak

Altijd

1. Op het werk voel ik me geestelijk uitgeput
2. Ik raak maar niet uitgerust nadat ik gewerkt heb
3. Op het werk voel ik me lichamelijk uitgeput

 

 

 

 

 

Mentale distantie

 

 

 

 

 

4. Ik kan geen belangstelling en enthousiasme opbrengen voor mijn werk
5. Ik voel een sterke weerzin tegen mijn werk
6. Ik ben cynisch over wat mijn werk voor anderen betekent

 

 

 

 

 

Cognitieve ontregeling

 

 

 

 

 

7. Op het werk kan ik er mijn aandacht moeilijk bijhouden
8. Als ik aan het werk ben, kan ik me moeilijk concentreren
9. Ik maak fouten in mijn werk omdat ik er met mijn hoofd ‘niet goed bij ben’

 

 

 

 

 

Emotionele ontregeling

 

 

 

 

 

10. Op mijn werk heb ik het gevoel geen controle te hebben over mijn emoties
11. Ik herken mezelf niet in de wijze waarop ik emotioneel reageer op mijn werk
12. Op mijn werk kan ik onbedoeld te sterk emotioneel reageren

 

 

 

 

 

De resultaten verwerken

De gemiddelde schaalscores van de BAT-schalen bereken je door de scores op alle items per schaal bij elkaar op te tellen en de delen door het aantal items (3 per schaal) waaruit de desbetreffende schaal bestaat. Als scoringscategorieën worden gebruikt: 1 ‘nooit’, 2 ‘zelden’, 3 ‘soms’, 4 ‘vaak’ en 5 ‘altijd’. Dat betekent dus dat de waarde van de schaalscores varieert van 1 t/m 5. Door de score op alle BAT-items op te tellen en te delen door 12 wordt de totaalscore verkregen, die eveneens tussen de 1 en 5 ligt. De totaalscore van de (verkorte) BAT kan gebruikt worden om de mate van burn-out vast te stellen, terwijl de scores op de vier kerndimensies dit beeld verder kunnen differentiëren.

In de handleiding vind je de normen en grenswaarden die je kan hanteren voor Vlaanderen en Nederland.

Op burnoutassessmenttool.be vind je de BAT in verschillende talen, een handleiding en wetenschappelijke achtergrondinformatie.